Kwalifikacje elektryka i energetyka – uprawnienia SEP
Do legalnego wykonywania prac związanych z daną grupą urządzeń, instalacji oraz sieci wymagane jest ukończenie kursu i uzyskanie certyfikatu Stowarzyszenia Elektryków Polskich (SEP). Uprawnienia SEP stanowią potwierdzenie kwalifikacji zawodowych, a dodatkowo mogą zwiększać kompetencje, dzięki którym fachowiec może na przykład sprawować nadzór nad wykonawcami instalacji, zostać rzeczoznawcą lub biegłym sądowym, a także wystawiać protokoły odbioru instalacji. W ramach uprawnień SEP można uzyskać kwalifikacje do pracy:
- z urządzeniami, instalacjami oraz sieciami elektrycznymi (G1)
- z urządzeniami, instalacjami oraz sieciami energetycznymi (G2)
- z urządzeniami, instalacjami oraz sieciami gazowniczymi (G3)
Zarówno elektryk, jak i energetyk powinien uzyskać uprawnienia SEP, żeby spełniać wymogi pracodawców i móc legalnie pracować w zawodzie. Warto jednak zwrócić uwagę, że w zawodzie elektryka wymagane są kwalifikacje typu G1, zaś energetyka obowiązuje certyfikat typu G2.
Elektryk i energetyk – co łączy obie profesje?
Elektryk zajmuje się inną grupą urządzeń, instalacji i sieci niż energetyk, jednak mimo to można wymienić pewne cechy wspólne. Elektryk i energetyk muszą bowiem poznać i opanować podobne zagadnienia, a w szczególności:
- przepisy prawa energetycznego;
- działanie aparatury kontrolno-pomiarowej;
- działanie układów automatycznej regulacji;
- zasady związane z bezpieczeństwem;
- zasady związane z oszczędnym i racjonalnym użytkowaniem instalacji.
Zarówno elektryk, jak i energetyk może zajmować się projektowaniem, montażem (demontażem) oraz naprawą instalacji, przy czym musi przy tym przestrzegać przepisów prawnych i norm, a w szczególności prawa energetycznego. Przedstawiciele obu zawodów mają także do czynienia z aparaturą, która kontroluje działanie instalacji, umożliwia sterowanie poszczególnymi urządzeniami oraz dba o bezpieczeństwo podczas eksploatacji czy serwisowania.
Wspólne cele pracy elektryka i energetyka
Praca elektryka jest równie ważna i odpowiedzialna jak praca energetyka. Oba zawody mają ogromne znaczenie dla całego społeczeństwa, a także przemysłu i innych gałęzi gospodarki. Wykonane przez elektryków i energetyków instalacje mają przy tym wspólne cele, wśród których można wymienić:
- zapewnienie użytkownikom budynków niezbędnych warunków do życia, pracy, okazjonalnego pobytu;
- zapewnienie użytkownikom budynku oczekiwanego komfortu;
- zapewnienie bezpieczeństwa podczas eksploatacji instalacji i urządzeń;
- zapewnienie efektywnego i oszczędnego wykorzystania energii.
Z jakimi instalacjami i urządzeniami pracuje energetyk, a z jakimi elektryk?
Oba zawody są związane z energią, przy czym energetyk zajmuje się zagadnieniami dotyczącymi wytwarzania, przesyłania i gromadzenia energii cieplnej, z kolei praca elektryka skupia się na energii elektrycznej. W związku z tym energetyk pracuje z innymi urządzeniami niż elektryk i można tutaj wymienić chociażby:
- kotły parowe,
- kotły wodne,
- turbiny,
- sprężarki,
- piece przemysłowe,
- wentylatory czy
- różnego rodzaju odbiorniki gorącej wody i pary.
To właśnie energetyk zajmuje się instalacjami i sieciami cieplnymi, a także klimatyzacją i chłodnictwem. W ramach swojej pracy energetyk ma do czynienia również z urządzeniami służącymi do magazynowania i transportu paliw.
Natomiast elektryk zajmuje się urządzeniami wytwarzającymi prąd, instalacjami elektrycznymi oraz sieciami elektroenergetycznymi. To właśnie do elektryka można zadzwonić, gdy dojdzie do uszkodzenia urządzeń zasilanych energią elektryczną, np. domowego sprzętu RTV i AGD. Praca elektryka jest również istotną częścią infrastruktury, ponieważ obejmuje m.in. czynności związane z oświetleniem ulicznym, oświetleniem drogowym czy siecią trakcyjną. W odróżnieniu od energetyka elektryk musi również opanować wiedzę z zakresu ochrony przeciwporażeniowej.